22 Μαρ 2014

Συμβίωση ή επιβίωση;


Ένα σύμφωνο που αποκλείει τα ομόφυλα ζευγάρια και η διεθνής καταδίκη του.

Στο ντοκιμαντέρ "Eκτός δρόμου" ένας διεμφυλικός πρώην πρωταθλητής του ράλι ερωτεύεται την αποκλειστική της ηλικιωμένης μητέρας του. 
Στο "Αυτή είναι ο σύζυγός μου", ένας δικηγόρος εμφανίζεται μια ωραία πρωία στο δικαστήριο ντυμένος γυναίκα – και επιθυμεί να κρατήσει το γάμο του, καθώς είναι ακόμη ερωτευμένος με τη γυναίκα του. 

Στο "Γεια σου ξένε", ένα παντρεμένο ζευγάρι ανδρών που γουστάρουν και γυναίκες προσπαθούν πότε να «ανοίξουν» και πότε να κλείσουν τη σχέση τους. Κι ενώ χιλιάδες ζευγάρια ανά την υφήλιο διεκδικούν την εφαρμογή και την προστασία του τρόπου ζωής που ονειρεύονται, στην Ελλάδα τα πράγματα ίσως αργήσουν να αλλάξουν. 

Με το νόμο 3719 του 2008 δόθηκε νομική αναγνώριση στη συμβίωση ζευγαριών που δεν επιθυμούν να τελέσουν γάμο. Η Ελλάδα ακολουθούσε πολλές ευρωπαϊκές και άλλες χώρες που είχαν αν αγνωρίσει νομικά την οικογενειακή συμβίωση ζευγαριών εκτός γάμου. 
Αντίθετα όμως με όλες τις άλλες χώρες, η αναγνώριση αυτή ισχύει μόνο για ετερόφυλα ζευγάρια. Η εκτεταμένη ομοερωτοφοβία στην ελληνική κοινωνία με θεσμικό σημαιοφόρο την Εκκλησία της Ελλάδος εμπόδισε την τότε κυβέρνηση της ΝΔ να νομοθετήσει το σύμφωνο συμβίωσης για όλα τα ζευγάρια, ομόφυλα και ετερόφυλα. Μετά το 2009, η κυβέρνηση του Πασοκ δεν τροποποίησε το νόμο. Τα μικρότερα κόμματα, περιλαμβανόμενων των ΣΥΡΙΖΑ και Δημοκρατικής Αριστεράς, παρά τα αιτήματα των οργανώσεων που υποστηρίζουν τα δικαιώματα των ομοερωτικών ατόμων, δεν κατέθεσαν τροπολογία για την κατάργηση της διάκρισης. 

Για τους λόγους αυτούς, τέσσερα ομόφυλα ζευγάρια(δύο γκέι και δύο λεσβιακά) προσέφυγαν το μάιο 2009 στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ). Στις 7 Νοεμβρίου 2013, το ΕΔΑΔ αποφάνθηκε πως είναι ανεπίτρεπτη κάθε διάκριση σε βάρος ομόφυλων ζευγαριών ως προς το δικαίωμά τους να επιλέγουν το σύντροφό τους και να διαμορφώνουν από κοινού την οικογενειακή τους ζωή. Το ΕΔΑΔ καταδίκασε την Ελλάδα επειδή ο νόμος έδωσε τη δυνατότητα μόνο σε ετερόφυλα ζευγάρια να συνάπτουν σύμφωνο συμβίωσης, κάτι το οποίο έρχεται σε αντίθεση με το δικαίωμα σε οικογενειακή ζωή (άρθρο 8 ΕΣΔΑ) και με την απαγόρευση των διακρίσεων (άρθρο 14 ΕΣΔΑ). Σε εκτέλεση της απόφασης αυτής, έπρεπε να γίνει άμεση τροποποίηση του νόμου. 

Στις 12 Νοεμβρίου 2013, τα προσφεύγοντα άτομα και οι συναφείς οργανώσεις έκαναν δημόσια έκκληση προς τους βουλευτές και τις βουλευτίνες να καταθέσουν αμέσως προς ψήφιση τροποποίηση ώστε σύμφωνο συμβίωσης να μπορούν να συνάπτουν δύο ενήλικα πρόσωπα χωρίς καμιά αναφορά σε φύλο.

Στις ημέρες και εβδομάδες που ακολούθησαν, ο ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε ολοκληρωμένη πρόταση νόμου όχι μόνο για την επέκταση του συμφώνου συμβίωσης στα ομόφυλα ζευγάρια αλλά και για την παροχή ουσιαστικών δικαιωμάτων στις «συμφωνημένες» οικογένειες. 
Η ΔΗΜΑΡ και το ΠΑΣΟΚ κατέθεσαν την τροπολογία που ζήτησαν τα προσφεύγοντα άτομα και οι οργανώσεις. 

Μέχρι σήμερα, πρόταση νόμου και τροπολογία δεν έχουν συζητηθεί στη Βουλή: μόνο η ΔΗΜΑΡ διαμαρτύρεται γι’ αυτό. 
Περισσότερα από 150 ζευγάρια (δηλαδή περισσότερα από 300 άτομα) έχουν ήδη ετοιμάσει νέα προσφυγή στο ΕΔΑΔ ώστε αυτό να ξανα καταδικάσει την Ελλάδα και να την υποχρεώσει ρητά να αλλάξει το νόμο.


Την είδηση την βρήκαμε στις 22.3.14 για το 16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης  στη σελίδα. 19, γραμμένη από τον Παναγιώτη Δημητρά, εκπρόσωπο του Ελληνικού Παρατηρητηρίου των Συμφωνιών του Ελσίνκι στην διεύθυνση http://tdf.filmfestival.gr/inst/festival/gallery/FirstShot/2014/pp280.pdf